merem
bu kelime sözlüklerde " istek, amaç , gaye , maksat " anlamına gelmektedir.
"meramını anlatmak" diye kullanıldığı deyimler vardır.isteğini veya derdini anlatmak olarak kullanılır.
ayrıca konya ilinin üç merkez ilçesinden biridir.
antep bedduaları
tekering ters döne
em tası elingde gezesin( em : melhem )
tekerlere sıvaşasıca ( tekerleme gibi )
allah hastahanalardan ayaaan çıkmiya
eline ayağına sidir suyu verile ( sidir suyu : cenaze yıkandıktan sonra üzerine en son dökülen beyaz su )
salacalarda gelesin şeyle ( salaca : sedye )
pıçaa yimek
gelin başı yaptırmak
pastaneden gondol içinde çikolata ısmarlamak
gelinlik almaya meyil etmek
düğün salonunu yazın kiralamaya kalkmak
kaynana görüm damat cümbür cemaat geline alışverişe çıkmak
çenet
yaptığı işi eğilerek yapmak zorunda kalan meslek erbablarının (tesisatçılık,tüpçülük vs) arasında düzenlenmesi muhtemel yarışmanın temel sebebi olabilir.
"en bilmemney g.t çenedi yarışması"
pekey avrad
__ bu evde en son sözü ben söylerim avrat.
++ neymiş o söyle baalım.
__ soğuk suynan bulaşık yıhamam,ona göre.
antep hamamlari
korku ve gerilim filmlerinin bu kadar çok olmadığı yıllar.tabii yanlızca trt var henüz.hamama götürür anan seni.daha ufaksın.bi odıya girersin garanlık mı garanlık.su eyle boşa agmasın dey musluklar gafasına daşnan vurmadan çalışmiyan bi sisteme sahip.hamamcı çağrılır musluk açılır.içerisi zaten leş,sıcak nemli nefes alameyn.millet yıhanır seni bi gaymeye emanet ederler.gayme o loş ve garanlık odıya usulca girer.avradın üstü açık.sahı türkbükünde üstsüz güneşleniy.gelir seni bi eline alır , bi avrada baharsın bi sen saa daha derinin ihtiyarladıkça buruşdoondan bi habersin.memeler yerlere deyiy.gafey sıyırırsın.helaya gedecek olursun terlik yok yannayak o tuvaletin daşına basarsın.o oldu zaten ondan sonra heç bi korhu filmi sarmadı.antepde çocukken geçirilen travmalar başlıklı tez bile hazırlanır psikoji ana bilim dalında.
bi garara
durmaksızın , duraklamadan , daima , habire.
__kele anam evine vardımhı,dünden galan bayat egmee omaç etmiş yiyler.
__deme yav o gadden dardalar yanı.
__avrat almış eline inneyi gıyyıı "bi garara" iş işley.neymiş ekmek parasıymış.herifing var zebellah kimi getsing çalışsıng döyyüs.esasda bu heriflerin topunun boynu altında gala şeyle.gül kimi gızı yakdılar.
__avrat sende ille lafı herif milletine getirmelising.
bi mafir
"çok sayıda" , " epeyce"
__ana necmiye ablam gil evdemi ?
__hee evdeler.bayakleyn ordeydım.
__neetdeez heyirmi ?
__aaşama misafiri varmış aha bi mafir sarma sardık gendine.
antepli ebeveyn çocuk diyalogları
__ooo beyefendi kakdaazmı ?
__ne var anne gene yav ?
__heeç bişey yok.noolucu ?
__ne biliym imalı,imalı gonuşuyng gene.
__ooolum akşam yatmeyn,sabah kakmeyn.oturuysun bilgisayarın başına,ne bi söz ne bi hanek.eycene yabancı olduk aynı evin içinde.
__çay varmı anne ?
__var eşşoğlueşşek var.zıkkımın kökünü iç.ey gurban oldoom allah canımı alda gurtuluym.
*
antep atasözleri
seni gayirende bir dutup budungu ayıranda bir.
ninna deym olmey,hapış deym olmey,gel ucundan yapış deym olmey.
etme cahalnan sohbet küstürürsün,silme g.tünü cıncık gırığıynan kestirirsin .
__ben saa onca adamın içinde bu lafı etme demedim mi ?
__ööfff yeter eeerif."seni gayirende bir dutup budungu ayıranda bir".ne halıng varsa gör.
__ben o işe getmem.
__öteene get oolum o zaman.
__ona heç getmem.nemrut suratlının teki mamdeli usda.
__ee oolum ben saa ne deym."ninna deym olmey,hapış deym olmey,gel ucundan yapış deym olmey".
birde atasözlerimizden şekli değiştirilmiş olanı mevcut:
"gökten -meg ryan- düşse bize -er ryan- denk gelir.o da seker düşman hattına düşer"
dapılamak
__arkadaşım kalkarmısın ?.orası benim yerim
__ !!!
__arkadaşımm.
__ bacım burası üniversite.git dekana şikayet et yerimden kalkmıyor diye.
*
__hem onuda geçdik babeyn dapulu malımı buralık
*
boazıız ola
herhangi bir ortama girildiğinde eğer o ortamdakiler yemek yiyorlarsa girişin akabinde söylenen sözcüktür kendileri.antepdeki söyleniş tarzı ise "baaazııız ola yoorum" şeklindedir.
misalen;
__"baaazııız ola yorum.neediyseez nişleyseez olama.
__gel abdırahman dayı.yimek yiyk eliiyn artııı.
__efiyet olsun ağam.ben o işi gördüm geldim.
__yav hele bi gaşık ucundan al.
__yog ağam yog.yimedeem yermi.aç olsam söylerim.
__sen bilin yoorum.mabalı boynaa.
bohunu palta kesmemek
bir zamanlar antepteki memurların esnaflar için,
şimdilerde ise esnafların memurlar için kullandığı deyim.
antep deyimleri
"ölmüş eşşek nallanır ölü g.tü ballanır"
"bi gözü bağ budey bi gözü serpene seriy"
odun hopasi su sipasi
"ho hopası odun sıpası" diye bir versiyonu da mevcut.
suya kesmek
bu sözcük ,bekletildiği zaman katılığını kaybeden ve içinde bulundurduğu suyu dışarıya veren sebze,meyve veya bilimum yiyecek için kullanılır.
__geceden karpuzu dolaba koymuştum,suya kesmiş.
__bu hazır yoğurtlarda bir acayip,bekletmeye gelmiyor hemen suya kesiyor.
zirh
ayrıca makinada çekilmiş lahmacun içinin neredeyse yarısı,domatesin ve bilimum sebzelerin gereksiz yere fazladan çekilmesinden dolayı suya keser.böylece aslında yemeğin içinde bulunması gereken domatesin suyu lahmacun içini fırına götürdüğünüzde oradaki süzgeç vasıtasıyla süzülür.sizde domates yerine domates kabuğu yemiş olursunuz.ayrıca makinada çekilen sarımsak acır yani tadı değişir.bu işlemler zırhla yapıldığında ne domatesin suyu ziyan olur ne de sebzelerin tadı değişime uğrar.
antepli olmayana not:şimdi bu sözlüğü herhangi bir antepli değil de bizim deyimimizle dışarılı biri okuduğunda "bu adamlarda amma çok şeye dikkat ediyorlar.altı üstü bir yemek ne çok ayrıntıyla uğraşıyorlar"diyebilir.ancak bilinmesinde fayda vardır ki antep yemeklerinin,antep mutfağının bu kadar revaçta olmasının altında bu tür ayrıntılar yatar.
yenlicek
"yenliceği yel atmış g.tüne tiken batmış" deyimiyle yine güzel antebimin ağır olunması gereken durumlarda meseleyi nasılda özetlediği dikkate şayandır. olayların anlatılması,birisinin uyarılması veya herhangi bir mesaj verilmesi gereken durumlarda,laf kalabalığı yapmadan işin özününü anlatan cümleler konusunda antebimin üzerine olmasa gerek.
zirh giymasi
parça etin zirh vasıtasıyla kıyma olana kadar işleme tutulmuş hali.parça et kıyma makinasında çekilmez ve küçük parçalara bölünene kadar zırhdan geçirilir.böylece ne çok ufak ne de çok büyük olmamak kaydıyla bir nevi iri kıyma elde edilmiş olur.özellikle patlıcan kebabının eti zırhdan geçirilmiş olursa daha bi münasip olur zannımca.antebin bazı yemeklerinde de makinada çekilmiş kıyma yerine zırh kıymasının tercih edildiği durumlar söz konusudur.
zirh
kasapların lahmacunun içini hazırlarken kullandıkları hilal biçimli ağzı eğrisel,ağır,büyük bıçak.bıçak da denmez pek çünkü bıçaklardan çok daha büyüktür.şimdilerde lahmacunun malzemesi makinada çekilmekte bir nevi mutfak robotu gibi,ancak bu icatlar var olmadan önce zırh veya antepdeki söylemiyle zırk,zırg denilen ağzı eğri bu bıçakla kıyma haline getirene kadar domates,biber,sarımsak vs.. malzemeler bu bıçakla işlemden geçiyordu.
zonturlu
