gaziray
abooooov yanı şindi şeerin ortalıgyerinden tirenmi gidici hııı?beeeeeigh ne günlere galdık anam.oooul uşag nerde oyneyçı,allah yirageyliye tekeri filan patlarsa neydicik,orta yerde sıçanölüsü kimi galır taman.hele hele bi de moturu pozulup çalışmassa nasıl yitip çalıştırıcık ki?valla benim aglım bi yer almey ama siz bilirseeiz ısdıfıl olun .aha söyliyen geddi.saghalımız güccüg sözmüz dinnenmey zaten..
o gaden ammisi beyle şey olmaz dedig ama kime deyn ki?..söölemeden aazımız göt oldu ama too hoooo başçavışın beygiri osuruy saghı...zati adam yaşlandı kimi saahari galmazmış..heyhavıya gonuşuyg işde.....
ivil ivil oynamak
kavga gürültü etmeden mırıl mırıl hafif sesle konuşarak,etrafına rahatsızlık vermeden oyun oynayan çocuklar için kullanılır
(bkz:
cingan tavigi)
cingan tavigi
i.a. çingene tavuğu
kolaylıkla diğer çocuklarla kaynaşıp uyumlu bir şekilde oynayabilen sosyal çocuk için kullanılır.
-anam maşşallah senin güççüg gız cingan tavııı kimi hemen gaynaşiy ötee uşaglara.aaşama gader ivil ivil oyney gapının urgunda.saa heç eziyedi yoggi supaanallah
(bkz:
ivil ivil oynamak)
esseen aklina garpuz gabii dusurmek
bir kimseye aklından geçmeyen bir şeyi anımsatmak,unutmaya çalıştığı bir şeyi hatırlamasına sebep olmak
-la yoorum şindi şeyle bi balcan kebabı olsa da yisek dee mi hıııı?
+allasen hös yav.ben recim yapıym taman. gendime zulum ediym yimemym dey senin eddeein hanee bag.zornan eşşen aglına garpız gabıı düşürüyn haaa...
(bkz:
hirsiza yol gosterme)
hirsiza yol gosterme
birine aklından geçmeyen şeyi hatırlatma,düşünemediği bir hinliği gösterme ya da unutmak istediği bir şeyi hatırlatmaya sebeb olunca kullanılır
-yav boba acı bu aaşam dayımgile oturmaya gedek
+la hösde otur.taman gardaşıyn sabehleyin intaami var,hırghıza yol gösterme şindi.ıslık avarası hemen öne düşer
ya da
-herfi anakdarını bulamazsan accıcıyk gapıyı havıya galdırıp yitteen kimi zatilem açılıy
+afferim avrad naaden gözel aghıl veriyn çolug çocooun yanında.hırghıza yol gösderiyn dee mi?
(bkz:
esseen aklina garpuz gabii dusurmek)
dediğim dedik çilliğim düdük
genel lisanımızda dediğim dedik çaldığım düdük şeklinde söylenen bu deyim antep lisanında çilliğim düdük diye söylenir.
çok inatçı,sözünü yeriden aynad insanları tanımlamak için kullanılır
(bkz:
aynadim aynad gotum iki ganat)
(bkz:
dizmir dovmek)
aynadım aynad götüm iki ganat
i.a.inandım inad kıçım iki kanat
çok inatçı,dediğim dedik diyen,dızmır dövmeyi seven yani iddialaşmadan hoşalan insanları tanımlamada
dedigim dedik cilligim duduk kullanılan insanların inadlarını ve inatçılıklarını vurgulamak için kullanılan bir antep deyimi.
şeklinde de söylenen versiyonu vardır.
(bkz:
dizmir dovmek)
afatitufan
bu deyiş afatıdevran yani zamane aafeti (,millifelaket,zamana piçi,fırlama)diye de söylenebilir,yani tufan felaketi gibi yıkıcı,tahrip edici manasında deyişdir
-aman gızım gene bacın gelici acı şu gırılıcak sırılıcak şeyleri ortadan galdır.biliyn oolan yeen çeled,
+hee gız ana.allah dur otur dememiş,saghılan . belekde belenmemiş kimi afatıtufan ömrü uzun olasıca
(bkz:
afatidevran)
afatidevran
afatıdevran genelde yaramaz,ele avuca sığmayan çeled çocukları tanımlamak için kullanılan bir deyişdir.günümüz anlamında afatıdevran birebir çeviri ile zemane felaketi(zemane piçi)veya kısaca fırlama gibi pekde hoş olmayan anlamlar ima eder
(bkz:
afatitufan)
ettikleyn
senin de dediğin gibi,ya da senin de kabul edeceğin gibi anlamında bir deyim
-sen ettikleyn ben de aynen eyle dedim ama dingniyen kim too hoooo
isger
alevin yalazı,ateşin uzaktan hissedilen sıcaklığı
-laa yoorum bi alamaşa yaghılmışdı aaaha beyle isgeri 2 metreden yüzünge vuruydu
behrinde
o günkü değerle,o zamanın hükmünde,ona eşder,o şartlarda altında anlamında bir kıyaslama sözü.dehrinde şeklinde de kullanıldığını duyabiliriz
--o zamanın behrinde 100 kaat borç vermişdim.şindi allahbilir ne ediy.o zemanlar 50 kaada bi bağ yaghud tarla alırdın
adını deliye götünü çalıya dayamak
kusurunu ya da hatasını anlamazlıktan, bilmemezlikten gelerek , acemi ,yabancı vs gibi mazeretlerin ardına sığınarak bu kusur ya da kabahate elinde olmayan sebeplerin neden olduğunu ileri sürerek hatasını,kusurunu mazur göstermeye çalışan kimseler için kullanılır.
şiriği olsa çok çıralar yakar
dınnaa yer dutsa görürdün...
ayağı yer dutsa görürsün neler eder...
allah beylelere kel vere de dırnag vermiye yoosam seni parçalar alimallah...
atarı var da dutarı yok.....
gafasını bi geriye çevirebilse gör bak neydiy....
idare
tenekeden yapılmış uzun boyun kısmının içinden yuvarlak kesitli bir fitilin çıktığı alttaki koni şeklindeki hazneden gazyağını bu fitil vasıtasıyla çekilerek yanan bir aydınlarma aracı..bir toprak ya da çirtikli teneke içine yağ konularak içine doğrudan yatırılan bir yassı ya da yuvarlak fitilden oluşan gandil 'in bireez daha organize olmuş en azından kapalı hale getirilmiş modern şekli.sabah oluca tenekeden kapalı dikiş yüzüğü kimi kapağını depesine geçirsin.hem söner hem de gaz yağının buharlaşıp uçması engellenirdi.
ayrıca idare kelime olarak bir şeyin olurunu bulma,oluruna gitme,suyuna gitme ,temkinli kullanma anlamına da gelen bir fiildir
parayı idareli harcama,suyu idare etme,hatta deliyi idare edip suyuna giderek zarardan kendini korumak ,dengsiz komşuynan dirlik içinde yaşamak da idaredir.
en uzun mangal rekoru
antebin girişine özellikle tam dülük bobanın oralara şehri sembolize etmek üzere dev bir kebap mangalı heykelinin dikilip ışıklandırılmasını ve sinevizyon gösterisiyle sürekli tüter kimi gösterilmesini teklif ediym.acı navar bu teklifimi yetgililere eletin heyrinize ..
gulaksıza küpe burunsuza hızma
hiç ihtiyacı olmayana ya da kıymetini bilemeyecek olana hediye,mal verilmesi ,o kişinin bir mal edinmesi ya da bir yerden miras kalması vs durumlarında söylenir.
-duydungmu gız?nuruyanın herifi taksi almış..artık nuruya yere basmaz.her yere taksiynen gider
+ooooy oyy zati allah gulaksıza küpe burunsuza hızma verirmiş....
(bkz:
yagli gote kuyruk asmak)
keçe kepenee gümüş düyme kör göze guyruklu sürme
keçe kepeneğe gümüş düyme,kör göze guyruklu sürme deyimi
kel başa şimşir tarak genel anlamlı deyimin antep versiyonu olan güzel bir deyimdir.
bu deyim haketmeyen birine yapılan iltifatı,ya da deymeyen birine yapılan iyiliği,ihsanı eleştirir
(bkz:
itin baazina can dakmak)
şerim şerim yüzüne işerim
şerim şerim üsdüne işerim deyimi sıvaşık,sana bulaşan,sen uzak dursan da belasını şirretliğini sana bulaştıran,geçimsiz,oyun bozan,uyumsuz insanlar için kullanılır.yani ne senden uzak durur ne seninle uyumlu bir şekilde geçinir anlamındadır.
köy yanar deli saçını darar
köy yanar deli saçını tarar deyimi
normalde telaşe yapılacak,panik yapılacak ciddi tehlike ya da aciliyet arzeden durumlarda ,durumun vehametini anlayamayan,ya da aldırış etmeyip kendi daha önemsiz ,hatta alakasız işlerini görmeye devam edem,vurdumduymaz,dünya yansa içinde bir bağ ortudum yok diyebilen geniş karınlı ,kaygısız veya patavatsız,düşüncesiz insanlar için söylenen antep deyimlerinden biridir.