anteplice zaytung haberleri
büyük bir tarihi hata düzeltildi
kanuni sultan süleymanın olmaya devlet cihanda bir nefes sihhat gibisözünün aslında olmıya dööled cihanda bir dürüm kebab kimi diye söylendiği iddia edildi.araştırmacısız tarihçi yazar heredot hökkeş öncelikle muhabirimizin niçin araştırmacısız yazar diye sorduğu sorusuna tarih onun bunun azından örgenilmiyecek gader möhümdür.biz 7 guşak tarihçiyiz yani boba mesleemiz.hem zati götünün gılı ağarmış bösböyük herif o yaşına gader belleyemedei şeyleri onun bunun haneine baghıp mu belleyci.tarihçi yazar olunmaz tarihçi yazar doğulur dedi.olayın aslını anladan heredot hökkeş
şimdi ağa sene 66 .yuhalıg etme oolum ne 1966 sı.dangalag 1566.. ganuni zigetvar galasını guşadmış ama iş uzamış gendi de hasde birez.askerler bi saat öylen yimeene çıghar.ordudaki antep uşaaı hemen ataşı yaghar ve kalkanlarını yelleycek kimi gullanarak nar kimi közü dökerler ve oklarını şiş kimi gullanıp sapladıkları kebabı yellemiye başlar.aazının dadı olmıyan padişah hasde yataında mis kimi kebab goghusunu duyunça gözleri açılır.baş veziri çağır vela vezir bu ney beyle umsurug olup bi yerimiz şişecek acı yeri hele gedde bu gohan neyse ondan getirde dadak.naaden canım çekdi .bari nefsimizi körledek bobeyn anayn heyrine dedi.vezir hemen ataşın yanına gedip uşaklara baazızola uşaklar acı padişahın canı çekmiş de bi soghum dadsın.taman yeen hasde. sebabdır deyince ayıbeddin paşa ammi haneeimi olurhele sen şu bi şişi ekmegsiz götür ,o zemana gader hallederik deyip hemen dınnaklı arasına 2 şiş çeker piybazını ,duzunu ,biberini ,bolca goyup verirler.dürümü gören padişah bi yumulur avırdları zurnacı hamisin avırdı kimi şişer..garnı birez doyan padişah yimekden sona acık fenikir.sona halk için de muteber bir nesne yok kebaplık et kimi,olmıya dööled cihanda bir dürüm kebap kimider.burdaki dööled mutlulug,keyf,zevg demekdir.osmanlı dööledi deel yani. ama padişahın durumunun ağırlaşdıını artık bargını yere verdiini gören vezirlerla herif gomada ne dedini bilmey,şindi bu hanei tarihe yazarsak gooocca padişah baazı pisin teki diye bilinir.ayip yaghışmaz deyip padişahın bu anlamlı ve özlü haneeini sadaca edebiyad olsun padişah naaden galiteli adammış desinler diye halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi,olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat kimişeklinde basın bildirisine gonulup teksirle çoğaldılıp gastacılara resmi açıglama olarag daadıldı.zaten hemen soona da zigetvar galasının baazıpis nizamıya bekcisi bi dürüm kebaba tav olub gapıları açınçı gala düşdü.gerçek aynen angladdıym kimidir ,padişahın gözünü açan da galanın gapısını açanda kebabın dayanılmaz hafifleydi.dedi
dilenci kuser gismetini keser
muhtaç olan biri alınganlık gösterirse ya da gabadayılık yapıp gurur gösterisine girişirse aç kalır.
davşan dağa küsmüş dağın haberi olmamış sözü de bazan kullanım amacına göre benzer anlam ifade eder
(bkz:
abdala acir vermisler ucu ergi diye begenmemis)
itin akli esigi paklavadan pay umarmis
caazi
dev garisi ya da cazi gari de denilen güççüklöömüzün masallarında sık sık adı geçen,uşakları torbasınagoyup topleyp gaçırarak onların her birini tek tek bir öğün de yiyen,bir türlü hayalımda canlandıramadıım ama her duyuşta götümüzün yussub yussub ederek tandırın gözüne gömülüp yorganı başımızdan aşırarak sus pus olduumuz, sessiz galdıımız takdirdebizi fargedmeyerek gurtulacaamızı umud eddimiz cenavar avrad...anamın ısrarlı sorularım garşısın da "işde bi memesi yerde bi memesi gökde galın dudaklı böyüg aazlı iriyarı azman kimi bi avrad" diye tarif etmesi üzerine tutlu hamama gettiğimiz birgünde memeleri pörsüyüp dizine deyecek kimi olan beli eyilmiş irice bi gariyi görünçü"laa irbaaam,ahmeeedd,abdıllaaaa gelin hele la bag aha cazi garisi "dediğimi ve garinin"şu çıghardııza saabolun"dey anama şikayet etmesi üzerine daha henüz vakdı gelmemişken ara öğün gaabilinden bi porsiyon safralık niyetine kötek yimemi unudmam.
öödünü özünden almak
-abooo hösnenin gızında bi çene bi çene var hösdürene afferim.maşallah çentesiz abıgad
+eeee kimin gızı.binaan hocası guvvadlı .öödünü özünden alıg o allah alana yardım edsin..soona azıcıkda ar damarı çatleyk ..yanı dosda gedecek mal deel anleycaan
eve yeni gelen gelin once azabiniz soona abaniz olur
yani eve yeni gelip ayağına yer edinceye kadar hizmet eder sonra çemkirmiye,kafa tutmaya başlar diyor.buradakı abanız çok sert olan abanoz ağacını kastetmektedir.yenge anlamındaki aba ile alakalı değildir.
bu deyim
bazaen yengemin de anama çok dedeikimi"hele bi ayaama yer ediym soona gör bak saaneydiym"
deyimiyle de benzer anlam ifade eder.
hatta fazla sükunetli,sakin insanları ilk tanıdıklarında"hele dur baghak hösgütlööö garipleenden mi yogsa huyunun gözelleenden mi"derler..yani yabancı bir çevrede de insan etrafını tanıyıncaya kadar gerçek yüzünü ve rahat davranışlarını segileyemez anlamındadır
evden bi cenaze çıkacak demişler herkes azabın yüzüne bakmış
azap kapıda hizmet eden dutma.yanaşma demek.yanı asla aileden olamaz.ailenin erkek hizmetkarı.
bu söz de kötü şeyleri kimse kendisine kondurmayıp başkasına yorması anlamında kullanılır...yani hayırlı bir işde evin hizmetçisi sayılan azap aileden sayılmazken iş azraili kandırmaya gelinçi azabı ailenin bir ferdi gibi gösterme çabasına düşüyorlar.
rabbena hep bana, ya da kabahati gelin etmişler kimse gerdee girmemiş gibi özlerle de ifade edildiği gibi insanların olumsuz,istenmeyen kötü şeyleri hep başkalarının başına gelmesini umud edip istediğini ,kendisine asla yakıştırmadığını dile getirir.
beyle entrymi yazılır yuhalık etmişin hanifi usta ökelendi zor duttuk
haralde bu hanifi usda kim beşyüz milyar isterdeki hamdi bey'in ruh ekizi.neen derseez .her an meydanda .7/24 saat görev başında, hazır ve nazır ama heç görünmez....yanı bi entry' mi silerken "beyle entrymi yazilir yuhalik etmisin hanifi usta okelendi zor duttuk " dedeykimi alaha aha da arghasından sille geliy kimi bi duyguya gapılıp gayriehdiyarı gafamı omuzlarımın arasına pusuym. bi de düşünüym de la yoorum gendi sıçdıımızı gendimiz temizledeimiz halda beyle öökeleniy ya bi de allamaafaza hatalarımızın aleyini hanifi usda tek tek bizzat gendisi düzeltmek zorunda galsa haralda yazdığımız her yangış için 2 sille bi depik yirdik.bizi sille manyaaa yapardı dinim haggıuçun.......
oon
öööün öööün ..peyder pey,sırasıyla
-oolum peşin almasan da olur.gendini zora sokma ööün ööün ödersin biter.
el cukuynen gerdee girilmez
az daha kaba şekliyle "el s.kiynen gerdee girilmez" diye söylenen bu söz kimseye güvenip plan yapma,daima kendi başına yapmanın yolunu ara ve ona göre plan yap manasındadır.
elden gelen öğün olmaz olsa da vakdında bulunmaz,
el elin eşşeeni türkü çığırarag arar
daaada gezen geçiyi sürüden sayma.... gibi değişik versiyonları olsa da en akılda kalıcı olanı bana göre budur.
el opmeynen dudak asinmaz
insanlardan yardım istemekle,tatlı söz söyleyip alttan almakla bir şey kaybetmezsin anlamındaki güzel sözümüz.
-acı navar getde dersini ali abinden örgensene..ne var oolum el öpmeynen dudaan mı aşınıcı hııııı? ya da
-neen dedeyn garşısına dikiliyn eyle.yaşlı işde ne var.aglı çocugaglı kimi galıg.el öpmeynen dudag aşınmaz.acı sensin desen nolur ki?taman biz de yaşlanıcık yaarin....
osurmeynan got yirtilmaz
yağmasan da gürle , yapmasan da dilinle olsun destekle anlamında bir söz..
-acı navar medemki senden mededummuş ,argha çıkseydın azıcık.saghılam osurmeynan göt mü yırtılıcı....
urg
ön,uç ,yüz,manasındadır.
-acı taman saa gözüyn urguna bag deym.durmadan tökezleyp düşüyn
ya da
-la yorum eyle bi gar var dışardakine kelepley mibarek.burnuyn urgunu göremeyn..
-sufradan kalgmadan evvel urgunu döşür..soona egmek gırıgları kilime dökülüy naamede basıyk taman.
-yeri düş urguma da göster baghiym haaa kepee kesilesice seni dövdü?
culk culk yutmak
-la süleymen aazıngda dişin yoggmu senin hııııı?
+neen aha var taman usda
-eyy pezeveg neen o zeman cullugcücöö kimi cug cug yutuyn?..acı çeyne oolum çeyne.gorgma sufra gaçmaz..saghılam galan gavıra galıy haaaaaa....
samsaani sirkesini hasabeden kelle paca yimez
her şeyi ince ince hesaplayan sağlamcılar riskli işlere hiç bulaşmasın ya da gözü yükseklerde olmasın.yerinde durup olanla yetinsin anlamında ki söz
gargadan gorghan darı ekmez
dööşde yideein sumsuk hasabedilmez
demirden gorghan tirene binmez gibi eş anlamlılarıda antepte gullanılır
güncel literatürde de sonunu düşünen kahraman olamaz ,risk almadan kazanılamaz şeklindedir
hanifi usda yokken meydanı boş bulup sözlükte yuhalık etmek
haggatdan yorum.hanifi usdadan gaç daaefa aazımın otunu aldım.ama neydim gene de aghıllanmadık.engeyisi gendimi bi aavsınladıym anama..yeen de zambırlı aeğam..aazının altından geçilmey ki...bişey deel biz alışdık da acemi halfelerin hanifi usdadan gözü yılıghıp işi tergeycekler dey gorghuym...
acı aem acemi halfeler yaanış anngnamasın.hanifi usdanın ne varsa dilinde.yoogsam galbinde bişey yog.maasad sözlügde dilligdüzenlig olsun dey gendisi....küsüb darılmaca olmasın haaaaaaaaa.yavallahhhh
yuhalık etmek
bol götten osurmak
-ossurdumu mangalda kül bırakmaz..amasonraa fısssssss .....
-nasıossa osurmeynan göt yırtılmaz sallaaaaa heleeee
lom lom atmak
-gaçakcı beygiri kimi zom zom ossuruy amma aslı yog asdarı yog ya da
-beeeyygh onun her aeyyy dediy geçi olsa dağ daş davar dolardı
gotunu yere yaslamak
götünü yasdıleyp oturmak,ya da götünü yere goymak,dizini gırıp otormak gibi değişik deyimlerle benzer anlamlı olan bu deyim beklentilerinini bitip mevcut durumu kabullenmek,ümidini kesip dayatılan fikri ya da kararı kabul etmek anlamında kullanılır.
-hanı kele gaynanan öbür gelinin yanına gidicim deyd
+heee canım...bayramda hanee açıcak oldu aazına dıghadı gendinin.eyy o da mecburan götünü yere goydu artık.
-zere guzu kimi olmuş.saa heç sokranmey artık.soghakda da bobasına rahmad ,alla doorubgazanan nur içinde yadsın deymiş
4allah imana getire bes......artıg aazımızın dadı bozulmasın heç.....