şefik özdemir bey
kafkasya'dan mısır'a göçetmiş bir adıge ailesindendir. 1885 yılında kahire'de doğdu. camiülezher'de okudu. birinci dünya savaşı'nda osmanlı devleti emrinde savaştı. osmanlı ordularının yenilgisi ve çekilmesinden sonra suriye'de fransızlara karşı yapılan ayaklanmalara katıldı. 1920 yılının haziran ayı sonunda antep'e gelerek fransızlara karşı savaşan birliklerden birine komuta etti. halkın isteği üzerine 8 ağustos'ta antep'teki tüm direnişçi güçlerin komutanlığına getirildi. fransız güçlerine karşı yapılan halk savaşını başarıyla yönetti. bölgedeki türkmen, kürt, arap aşiretlerini, mülteci cezayir müslümanlarını, hatta alsas-lorenli alman ve rus mültecilerini bir araya getirerek fransızlara karşı mücadele etti. tbmm hükümeti ile fransızlar arasında anlaşma sağlanmasından sonra musul bölgesinde ıngilizlere karşı harekette görevlendirildi.
1922 yılı ilkbabarından itibaren, misak-ı milli sınırları içinde bulunan bu bölgede, anaze ve diğer aşiret gönüllüleri ve kuzey afrika müslümanlarından kurulu bir birlikle, kürt lideri şeyh mahmut'un barzan ve zaber gibi kürt aşiretlerinin de desteğini sağlayarak ingilizlere karşı başarılı savaşlar verdi. ıngilizlerin üstün güçlerle saldırıya geçmeleri ve gerekli yardımların gönderilmemesi sonucu yenilerek iran topraklarına ve oradan da anadolu'ya çekildi. tbmm'nin altıncı döneminde siirt'ten, yedinci döneminde gaziantep'ten milletvekili seçildi. ticaret ve müteahhitlik işleriyle uğraştı. türkçe, arapça, ingilizce, adıgece ve fransızca biliyordu.
*
http://iibf.karaelmas.edu.tr/sbd/makaleler/1303-9245/200703006049066.pdf
allayirakeyliye
