birinin antepli olduğu nasıl anlaşılır
cingan eşkisi
barak yöresinde, domatesli pilavın sulusuna, çorba gibi olanına denir.
çarşı ekmeğinden havla yemek
anteplice olmayanı, çarşı ekmeğiyle helva yemek anlamına gelir.
bir yemeği çok iştahla yediğin zaman, sanki çarşı ekmeğinden havla yignn derler.
eskiden tırnaklı ekmek arası helva yemek, en löküs yemekmiş ağaaam.
seballah
çocukken yol kenarlarında ve kıraç yerlerde dikenli otlardan toplayıp sattığımız bitkidir.
keber olarakta bilinir.
çiçek tomurcuklarından meze olarak kullanılan ? kebere turşusu ? yapılmaktadır; kozmetik, gıda, ilaç ve boya sanayinde kullanılır; ıdrar söktürücü, kabızlık giderici ve kuvvet verici olarak tanınmıştır; toprak erozyonunu önler diye tanımı bile var.
tapa dabancası
çocukken oynamayı çok sevdiğimiz, aynı zamanda tehlikeli olan oyuncak
namı diğer mantar tabancası. nostalji için link:
http://www.sakaryarehberim.com/pictures/urunler/resim616.jpg
tag
yaz akşamları sıcaktan evin içerisinde oturulamaz ve uyunamaz.
akşamları üzerinde oturmak ve uyumak için ahşaptan yapılmış, yerden yüksek ve etrafı çevrili sedire taht denir.
taht sinek, ivez girmesin diye cibindirikle kaplanır, serin içerisinde uyunur.
cibindirik
yazın sinek girmesin diye tahtın üstüne örtülen tül kumaş.
(bkz:
taht)
eldeki yara duvar deliği
nedeceng anam kimin umrunda,eldeki yara duvardaki delik diye kullanılır.
kör ocak
bitli paklanin kor alicisi olur
muadili kör atın kör alıcısı olur
zifirli firig asi
et suyuyla yapılan firig aşıdır.
üstüne birde, haşlanmış tike et olursa, tadınman yenmez ağalar.
barak
barak türkmenleri, baraklar, oğuzların sağ kolu bozoklardan yıldızhan oğullarına bağlı beğdilli boyu içerisinde yer alan oymaklardan biridir.
1100'lü yıllarda firuz beğ'in önderliğinde anadolu'ya gelen baraklar önce yozgat yöresinde yurt tuttular, fakat devletle araları açılınca antep'e sürüldüler. antebin bulunduğu platonun güneyine tilbaşar yaylasına yerleştiler. bu coğrafi bölge, doğuda fırat'a (culap suyuna), batıda, nur dağlarına, güney ve güney batıda, halep ve amık ovasına kadar uzanır. bu bölgede arap ve kürtlerle uzun süre uğraşırlar.
dedemoğlu bir türküsünde:"ömrümde sevmezdim arabı kürdü, çekti çadırını karşıma kurdu" der. bu durum karşısında firuz beğ oymağın yarısını alarak horasan'a göç etti. geride kalan barakların bir kısmı anadolu'nun muhtelif yörelerine dağıldılar, diğerleri ise antep'te yaşamaya başladılar.
antep'te kalan barakların yaklaşık dörtte üçlük bölümü, padişah 2. süleyman döneminde bölgedeki devşirme unsurlarla sürekli kavga edip, bunların tarlalarını ve evlerini yaktıkları gerekçesiyle rakka'ya sürüldü. bu sürgün olayının 1690'lı yılların sonunda gerçekleştiği ifade edilebilir.
şu an ıran topraklarındaki horasan şehri atayurtlarıdır. horasan'dan 84.000 hane göç etmiştir. şu an gaziantep ilinin ıslahiye, karkamış, nizip, oğuzeli(şanlıurfa)(birecik,bozova,halfeti´nin aram,errah,cibin,argil,belasur,fistiközü ve keferbey köyleri,suruç ilçesinin bazi köyleri,bırecık´in altinova,gecittepe ve keskince köyleri, besni (adıyaman)ilçesinde özellikle kızılin, ören ve nevşehir ili hacıbektaş ılçesi aşağıbarak, yukarıbarak ve belbarak köylerinde ( samsun )vezirköprü ilçesi sofular köyün, amasya?da aşağıbaraklı, yukarı baraklı ve özbaraklı beldelerinde yaşamaktadırlar.kültürel olarak zengin bir sözlü kültüre sahiptirler.
kendilerine has kültürleri vardır. kültürlerinde kendi adlarıyla anılan barak uzun havaları önemli yer tutar. bu uzunhavalarda kendilerine ait bütün bilgileri sözlü olarak sonraki kuşaklara ulaştırmışlardır. ünlü ozanları karacaoğlan, dedemoğlu, kılınçoğlu, dadaloğlu ve garip'tir.
antep deyimleri
ortaklık iyi olsaydı, iki adam bir avrad alırdı.
huylusu olmak
bir şeyi alışganlık haline getirmek, sürekli istemek, vazgeçememek.
misal baba derki;
lan oğlum çok göbek çektirme huylusu olursun.
pekey avrad
artık avradının dilinden illallah etmiş anteb erkeği
naçar kalır ve pekey avrad der.
nohut dürümü
yatılı okuldayken, cuma akşamları bir arkadaş para toplar
cumartesi sabahın köründe iki kişi okuldan kaçarak, nohut dürümü getirirdi.
ne tatlı olurdu ama...
beles lop var
verilen bir işi beceremeyenlere denir;
beleş lop var yimegmi?
nahir getmis aladanayimi gezing
önemli şeyleri kaybettikten sonra daha ufak ayrıntıların peşinde koşmak.
kirk bacanak bir supanin seyine binmis ne kadar yerim bol demis
yine menşei dedeme dayanan bir anteb atasözü
bir yere gereğinden çok fazla kişinin girmeye çalışması,birikmesi durumunda kullanılır.
avrad yesiri
nickimi baskasi almis
