cümle kapının en üstteki entride yazıldığı gibi olmadığını düşünüyorum.
eski antep evlerindeki en dış kapıya
cümle kapı denir.
cümle demek cümleten/herkes/cemaat demektir.
bir çok antep evlerinin
hayatları(avlu) vardır,sokaktan bu hayatlara girilen kapı
cümle kapısıdır.
bazı evlerde bu cümle kapıdan girildikten sonra iki ev ahaliside oturabilmektedir.(amca,dayı yada iki kardeş gibi vb)
bu gibi evlerin bazılarında cümle kapıdan girince bi ara kapıya rastlanır,ara kapılar ise cümle kapıdan içeri giren konukların hayadı direk görmesini engellemek için yapılmıştır.
biz dayımlarla birlikte otururduk kocaman bir antep evinde dış kapıda büyük bir demir halka vardı,eve gelen konuklar o halkayı kapıya vurarak kapıyı çalarlardı dayım veya babam oolum
cümle gapısı çalıy hele bi bahın derlerdi.
yine bir örnekle;yaz tatilinde
şeerlik ettiğim helvacı usdam eve meyve alır benimle evlerine gönderirdi ve bana şöyle derdi;
cümle gapısını berk çal
abañ acı birez az duyuy derdi.
(bkz:
ara gapı)
dersinli