maraş ağzı antepliceyle nerdeyse aynı, geliyür demeleri hariç...

antakyalılar nolucu, noluk, o nası hanek kele gibi cümleler kuruyolar. sonuçta halebe yakın

kilisi söylemiye bile gerek duymoorum

osmaniye zaten dibimiz. vurgular hariç diğer özellikler antepliceyle aynı.

urfa ağzına gelince. vurgu-aksan olarak benziyor evet, çünkü arapların etkisnde var. ama anteplice türkmen kökenli olduğu için anteplicenin kelimelerinin çoğu urfa ağzına bayaa bi yabancı kalıyo. yapıya bakınca gediy, dey gibi şimdiki zaman ekinden başka bi benzerlik yok. urfa ağzı da türkmen kökenliydi fakat zaman içinde kürtçenin çok fazla etkisnde kaldı. yani incelendiğinde antakya şivesi antepliceye çok daha fazla benziyor. ama dıştan bakıldığında evet urfa şivesi antepliceye daha çok benziyo gibi geliyo. yani batıdağ adamların urfa-antep şivesi gibi salakça bi sınıflandırma yapmaları genellemelerden kaynaklanıyo. halbudaa ona antep-maraş şivesi denmeli.

(bkz: anteplice dilbilgisi)

yav o deel de enteresan olan şu iş. taa eğedeğ adamların kelimeleri bize benzey. zamanında oraları antepliler mi basık needikler :d yoksa bütün türkiyenin kökeni antepliler mi :d yanı buu tdknın anadolu aazları sözlüünü gördüüm saat aklımı yitirici kimi oldum (http://tdkterim.gov.tr/ttas/ ):

süllüm (i)
merdiven. [ derleme sözlüğü c: 10 ]
-aydın
-tokat...

küşümlenmek
2. utanmak, sıkılmak: senden para istemeğe doğrusu küşümlendim. [ derleme sözlüğü c: 8 ]
-gaziantep
-konya

övez (ii)
2. küçük sinek. [ derleme sözlüğü c: 9 ]
alcı, darıveren *acıpayam -denizli

[çükündürük]
pancar. [ derleme sözlüğü c: 3 ]
*bergama -ızmir
-gaziantep
*haymana -ankara

pirpirim (i)
semizotu. [ derleme sözlüğü c: 9 ]
çine *bolvadin -afyon
-aydın
-kütahya

diya (ii)
ışte, orada anlamında kullanılır. [ derleme sözlüğü c: 4 ]
*dinar köyleri -afyon
*kargı -çorum

hanek
2. konuşma: ne hanek ediyorsun? [ derleme sözlüğü c: 7 ]
-ıstanbul //istanbul dey laa
gaziantep
-maraş

nanca
3. ne kadar: akşama nanca vakit var. [ derleme sözlüğü c: 9 ]
*emirdağ -afyon
-bolu

gidişmek (i)]
kaşınmak [ derleme sözlüğü c: 6 ]
sofular *eğridir -isparta
-burdur
kösten, honaz, ishaklı *çivril, bereketli *tavas, darıveren *acıpayam -denizli

...

türkiyedeğ herkeş istanbul aazının eyle eşşee olmuşkine kim nası haneg ediy bilmey kimse. meersem herkeşinki æynı kimiymiş. ey amma şu var biz batıdağ yer yanı istanbul aazıynan konuşuy bellediimiz için bu işler bize taaf geliy.

gomşu il adanadan seçmeler *

çımmek : yıkanmak, yüzmek ( kanala gidek çimek )
küncü : susam ( benim pidenin küncüsü bol olsun emmi )
zıbıl : çok (dün zibil gibi balık tuttum)
gillık : küçük
kele, galan, taman : (cümlelerin sonuna gelir, nereye koyarsan koy uyar ) dur kele, gel galan gibi
zaar: galiba
zorsunmak: üşenmek
dulda: kuytu
elbız: örümcek ağı
çemırlemek: kıvırmak, sıyırmak (paçaları çemirle haa)
baam: bakalım (dur baam düşünürük)
düneyn: dün (düneyn caddede kaza oldu laa)
böon: bugün
ötaaçe: öbür taraf
ötüyüz: öbür yüz (yan taraf)
kizinmak: isınmak
kizdirmak: isıtmak
cülük: civciv
püsük: kedi
naylon: traktör römorku
muşamba: poşet
helke: kova
depme: bidon
tumdurmak: batırmak (la balık mantarı tumdurdu haa )
cincik : cam
dınelmek: ayakta durmak
hemı: değil mi?
balcan: patlıcan
abbovv : amann, hadi bee, hadi yaa
aşortmen : eşofman
çul: kilim, hasır
cibartmak : birinin çıplak yerine vurunca orayı kızartmak
ficitmak: fırlatmak
gulle: misket, bilye
cilik: çürük
cıbılıyet: gelmiş, geçmiş
döş: göğüs
baar: gırtlak (sıcaktan baarım yandı laaa )
essah: sahi
anarya: geri vites
dari: mısır
sirt: elbise, üstbaş
teker: bisiklet
sokum: dürüm, ekmek arası
zibarmak: uyumak
gülle: misket
çul: kilim

thesecaatin verdiği lkinkte yaptığım tarpadanak aramasına göre istanbul ağzıyla da benzerliimiz varmış herhal antep uşaa orayada belletiy antepliceyi

aslında birbirleriyle aralarında direkt bir bağ olmamasına hatta birbirlerinden çok farklı iki aksan olmalarına rağmen karadeniz şivesi ve antep ağzındaki ' da' ifadesinin kullanımı benzerlik gösterir. antep ağzında bu ifade, karadeniz şivesindeki kadar ön planda değildir ancak zaman zaman kullanılması bir antepian phenomenadır. bu ifade her iki aksanda da soru cümlelerinin sonuna eklenerek mevcut duruma gösterilen şaşkınlık, kızgınlık, sitem gibi tepkileri vurgulamak amacıyla kullanılır. yalnız antep ağzında bu, tam bir 'a' sesiyle değil de 'æ' ya daha yakın bir sesle telaffuz edilir. bir diyalogla örneklendirecek olursak:

karadenizli:
- pen de diyurum çi, haçen habu antepliler nasil boyle cuzel konuşiylar da?*

antepli:
+ æam şindi kebabı, bæklavey yiyip de yavan gonuşma mümkün mü yav? angnadıyk angnadıyk angnameysıız... bu ney da?* *