küp şeklinde ahşaptan olup sadece üstü ve altı kapalıdır. ortasına yuvarlak mangal içinde yanmış köz olmuş kömür gonur. üsstüne böök yorgan çekilir. içine girilir sook gış gecelerinde ondan datlısı yoktur. anncaaaak içine birisi osurmazsa...

eskiden antep evlerinde sobalar pek yoktu mangalda kömürü şahıdırlar kömürü külüne gömerlerdi. daha sonra tandır kürsüsüne koyarlar (küçük tahta masa gibi) tandır kürsüsünün üstünde geniş bir yorgan olurdu herkes tandırın etrafında toplanırdı tandırın üstüne antebin güzel bag üzümünden yapılmış bastık,sucuk,tarhana,muska,kuru üzüm,ceviz,fıstık siniye konulurdu. bazı zamanlarda künefe yapılır kavurga patlatılır bol bol hakiye anlatılır bazı zamanlarda ise antep harbinde bööklerimizin yaşadığı gerçek olaylar anlatılırdı. o günlerin kendine has güzel anıları vardı

ibrahimlide,yüksek binanın az ötesinde,pizzacının yanında tandır diye bi kadayıfçı vardır..günümüzün tandır keyfi orda yapılabilir..tandır sini adını verdikleri bir spesiyalleri vardırki,anlatılmaz,yaşanır...

(bkz: anamın aşı tandırımın başı)

allahım ne güzel şeydi o tandırlar... bizim evde yoktu küçükken, sırf tandırı görmek, içine girmek için komşuya gitmeye can atardım. sıcacık olurdu, hani bir de büzüşüp oturuyorsun ya soğuk kış gününde, sobadan kat be kat zevkli olurdu o yüzden. mantığını hiç anlayamazdım, ya bu nedir, nasıl ısıtır, neden üstünde yorgan vardır filan diye de hiç düşününmezdim doğrusu; sıcaklığı, kuytuluğu ve o eski antep evlerinden başka bir yerde bulamayacağınız samimiliği yeter de artardı bile.

bi evde tandır olup olmadığını ilk girişteki kokudan anlayabilirsiniz nemli ve birazda boğucu bi hava yaratmasına rağmen o tadı,keyfi hiç biyerde bulamazsınız fırından alınan o közün içinde bide patates pişirilir allaaaah yemede yanında yat

simdi tandir deyince aklima benim cocuklugumda dedemin tandir sevdasi geldi. evleri kaliferli olmasina ragmen ben tandir ozledim diye salonun kosesine tandir kurmustu dedem rahmetli. simdi kaloriferli evde tandir sevdasi icin her sabah kalkip malgalda ates kaymali daha sonra da kor haldeki komurleri kulun icinde saklayip tandirin ortasina yerlestirmeliydi dedem her gun. valla komsular her gun sabah kaloriferli evde oturan yasli adamin neden mangal yaktigini muhtemelen anlamamislardir ya ayri dava.
simdi eve gelen butun misafirler de bizdeki tandirdan haberda ozellikle tandirda oturmak icin de gelenler olurdu mutlaka.
tandirda oturmanin en guzel yanlarindan birisi ise tandirin icinde isitilan kuruyemis, besni sucugu yada nenemin hazirladigi sucuk muskalari idi tabii. tandigin tam ortasina oturup arada da kulu acma bahanasina kuru yemisten bir avuc agzina atmak ayri bir keyifdir. ne guzel hadisedir tandir.

(bkz: tandır başında bağ dikmek kolaydır)

yaw antepli olmanın şekisipiri anlamıya olan katkısı nedir derseniz şeyle açıklıyabilirim. şekispir'ing "ates ömürünü kendinden önce ölenlerden alır" deye bir mısraı vardı. arhadaşlarım manzarayı çahamadılar, ben hemen atılıp söyledim. dabii tandır kültürüynen böyümüşüm, rahmetli dedemle saatler geçirmişim nasıl bilmem. ateş küle gömülür, böylece en fazla bir iki saatlik ömürü olan köz 4-5 kat fazla yaşar, ısı verir. kendinden önce ölen daha önceden kalan kömürün külüdür doğal olarak. şeksipir bunu söyler mısraında.

tandır kürsüsü: içine yuvarlak tandır mangalının kondugu, altı ve üstü kapalı yan yüzleri açık kübik malzemedir. bunun üzeri tandır yorganı ile örtülür en üste de tandır örtüsü serilir.

güccükken bi nenem vardı.. * evinde gışın tandırdan ısınırdı. nası sevinirdim ora gedeceemizde, abooooo, sahılam baa arıg altından bağ bağışleyler. o tandırın altına girdiin kimi sıceycık olurdun gışın günü. üstünde eski bi cüdele örtülü olurdu, eyle uyuym uyuym da acı navar getmiyek der dururdum. bizim eemizde eyle tandır olmazdı tabi, olmıyan datlı olur ya..

ben bunu haa dışarı melmekette annatdısam inanmeyler, booulur galırsııız deyler, tandırı kebaptan fırından ibaret belleyler.. oysam nası güzel, nası pratik bi çözümdür.. gerçi risgi yok mu? çoook, amma o analarnan o neneler onu eyle bi ölçer biçer kiii, el terazi göz kantar.. bişeycik olmaz yoorum..

nenem gilde tandır odanın köşesine gurulurdu duvara gelen tarafı tandırın dar gözü oluy tabii o dar göz sırtı duvara dayama olanağı olduğu için daha gıymetli olur o dar gözü gapmak için ne savaşlar çıhardı hey gidi günler.

ayni zamanda ders masası vazifesi de görürdü mettep uşağları uçun. dışarda kar yağmış, ohul tatilse tandırın dar gözüne uzanıp, kemaleddin tuğcu romanları ohumak ne aaden zevkliydi yoorum. nenemin, tandırdahı osuruk kohusuna karşı revaç panzehiri üzerlik tohumuydu. ortalaa yayılan osuruk kohusunu hisseddi naal, nenem hemen birez üzerlik tohumunu mangalın üsdüne serpelerdi.

tandır hemen hemen heç bi evde galmeyk,gelecek nesillerin bilmesi bellemesi uçun aha da poturafı;

http://img826.imageshack.us/i/tandr.jpg/

(bkz: tandır kürsüsü)

bi de tandirda isiniyken yapi itibariyle ayaklarinizi tandira dogru uzatip isinirken sirtinizin acikta kalmasi durumu vardir.hatta bunun icin onunde gavurga gavuruy arkanda harman savuruy dite bi tabir kullanilir

(#73447)

(bkz: tandır)
(bkz: tandır yorganı)